Αντιφατικά συναισθήματα ένιωσα σε πρόσφατη εκδήλωση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας για τα πολλά και σημαντικά έργα που βρίσκονται σε εξέλιξη -σε διάφορα στάδια- στον Δήμο Εορδαίας, με αφορμή την έναρξη υλοποίησης της σήραγγας της Κλεισούρας.
Αρχικά, προβληματισμό, ίσως και απογοήτευση. Χρειάστηκαν δυο δεκαετίες για να γίνει ένας δρόμος που θα συνδέει απευθείας, με ταχύτητα και ασφάλεια, δύο μεγάλες πόλεις και όμορες περιοχές.
Γιατί βάλτωσε αυτό το έργο στις φάσεις ακμής των τοπικών κοινωνιών και οικονομιών, τότε που η Καστοριά και η Πτολεμαΐδα έσφυζαν από ζωή;
Πως γίνεται να μην προχώρησε, ακόμα κι όταν έγιναν ορατοί οι κίνδυνοι από τη μείωση των δύο κυρίαρχων παραγωγικών δραστηριοτήτων τους, του λιγνίτη και της γούνας;
Γιατί δεν υλοποιήθηκε προτού συρρικνωθούν οι τόποι μας πληθυσμιακά και αναπτυξιακά;
Εφησυχασμός, αδιαφορία, αδυναμία διάγνωσης των αναγκών;
Και να ‘ταν μόνο η Κλεισούρα, θα μπορούσε να βρει κανείς πολλές εξηγήσεις: δύσκολο τεχνικά έργο, μεγάλη δαπάνη, γραφειοκρατία, μεταβολή των συνθηκών και διάφορα άλλα αίτια.
Δεν είναι, όμως!
Διάολε, όλα τα μεγάλα πρότζεκτ παρατημένα. Από προ-προ-μελέτες, άσωτες. Όχι όμως και έργα.
Το βόρειο τμήμα του Ε65 σταματημένο. Ο δρόμος Κοζάνη-Λάρισα βαλτωμένος. Οι βιομηχανικές περιοχές παγωμένες.
Τα σιδηροδρομικά δίκτυα γκρεμισμένα. Το αρδευτικό της βόρειας ζώνης στοιχειωμένο.
Όπως και μια σειρά από μικρότερα αλλά αυξημένης τοπικής σημασίας έργα, που είχαν εγκλωβιστεί σε κάποιο αρχικό, συνήθως, στάδιο.
Και μετά αναρωτιόμαστε γιατί έφυγαν τα παιδιά μας, γιατί είμαστε ο τόπος με την υψηλότερη ανεργία και τη χαμηλότερη εξωστρέφεια και γιατί τη δεκαετία 2011 – 2020 καταγράψαμε τις μεγαλύτερες δημογραφικές απώλειες.
Φυσικά και υπάρχουν ευθύνες!
Όμως, σήμερα, τα σημαντικά αυτά έργα, το ένα μετά το άλλο, μπαίνουν σε τροχιά επανεκκίνησης. Αδιέξοδα ξεπερνιούνται, μελέτες ολοκληρώνονται, κονδύλια εξασφαλίζονται.
Και δεν είναι μόνο τα παραπάνω. Επέκταση και ανακατασκευή του νοσοκομείου της Κοζάνης, κέντρα υγείας σε Κοζάνη και Πτολεμαΐδα, κέντρα καινοτομίας και φοιτητικές εστίες για το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, αναβάθμιση σχολικών μονάδων, έργα ενεργειακής αυτάρκειας ΟΤΑ και ΤΟΕΒ, παρεμβάσεις προσβασιμότητας σε μονάδες του πρωτογενούς τομέα, επαναξιοποίηση δημοτικών υποδομών και συμπράξεις με ιδιώτες για την πραγματοποίηση επενδύσεων.
Πολλά από αυτά πρέπει να πιστωθούν και στην τοπική αυτοδιοίκηση και στις υπηρεσίες της. Όπως είναι και η Κλεισούρα, ένα αποκλειστικά περιφερειακό έργο!
Και μ’ όλα αυτά, την απαισιοδοξία διαδέχεται η ελπίδα.
Η Δυτική Μακεδονία και η ΠΕ Κοζάνης, που έμοιαζαν να έχουν μπει στον «πάγο», ξαναγίνονται πεδίο υλοποίησης μεγάλων έργων. Στην κρίσιμη καμπή για τον παραγωγικό μετασχηματισμό του τόπου μας, γινόμαστε ξανά το επίκεντρο του ενδιαφέροντος.
Με συστηματική δουλειά εξασφαλίστηκαν και είναι στη διάθεσή μας για τα επόμενα χρόνια πρωτοφανείς πόροι. Τόσοι, όσους δεν έχουμε απορροφήσει ποτέ ως περιοχή. Και επίπεδα κινήτρων και ενισχύσεων, που ομοίως δεν είχαμε ποτέ. Αλλά και εγκεκριμένοι χώροι για την εγκατάσταση επενδυτικών σχεδίων, που επίσης δεν διαθέταμε. Και φυσικά ένα πλέγμα υποδομών, που είναι αναγκαίο για να αποδειχθεί η Μετάβαση εφικτή, αποτελεσματική, βιώσιμη και ΔΙΚΑΙΗ!
Για τους παραπάνω λόγους, η έναρξη του έργου της Κλεισούρας δεν αποτελεί μόνο ένα αναπτυξιακό έργο, που δημιουργεί νέες θέσεις εργασίας και προϋποθέσεις επιχειρηματικής εξωστρέφειας.
Έχει και ισχυρό συμβολισμό, γιατί σηματοδοτεί το τέλος της τοπικής μας κλεισούρας. Πάμε μπροστά!
*Κλεισούρα είναι η στενωπός. Σημαίνει όμως και μετάβαση, πέρασμα ανάμεσα σε δυο ορεινά σημεία. Και εγκλωβισμό σε ένα μέρος για κάποιο διάστημα. Σημαίνει, ακόμα, και τη δυσάρεστη αίσθηση σε έναν κλειστό χώρο.