Κοινοβουλευτική πρωτοβουλία για την άμεση και πλήρη στήριξη του αγροτικού και κτηνοτροφικού κόσμου του νομού Κοζάνης, που έχει δεχθεί βαρύτατο πλήγμα από τις υψηλές θερμοκρασίες και την παρατεταμένη ανομβρία των τελευταίων μηνών, ανέλαβε ο Βουλευτής Κοζάνης του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής, Πάρις Κουκουλόπουλος.
Συγκεκριμένα, κατέθεσε Ερώτηση προς τον αρμόδιο Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, φέρνοντας στη Βουλή το έγγραφο της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Κοζάνης, με όλα τα δεδομένα για τη μείωση της παραγωγής και τις εκτεταμένες ζημιές στα σιτηρά, στα ψυχανθή και όσπρια (φακές, ρεβύθια, βίκος, λούπινα και κτηνοτροφικά μπιζέλια), στις καλλιέργειες κερασιάς, αμπελιών, φασολιού, αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών (λεβάντα, κρόκος, τσάϊ κ.α.), μηδικής (ξηρικής), ηλίανθου, ελιάς, καπνού, καρυδιών, αμυγδάλων, φουντουκιών, φυστικιάς τύπου Αιγίνης, καθώς και στη μελισσοκομία, αλλά και στην κτηνοτροφία.
Ο Πάρις Κουκουλόπουλος διεκδικεί από την Κυβέρνηση:
- Άμεσες ενέργειες για τη στήριξη των πληγέντων συμπολιτών μας,
- Αξιοποίηση κάθε διαθέσιμης χρηματοδοτικής οδού και θεσμικού εργαλείου -της Χώρας μας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης– για την ταχεία και πλήρη αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματός τους,
- Συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εντός του οποίου θα έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή των ζημιών και θα λάβουν τα χρήματα που δικαιούνται,
- Χορήγηση προκαταβολών το συντομότερο δυνατό έναντι των τελικών αποζημιώσεων, για τις περιπτώσεις που τεκμηριωμένα αφορούν ζημιές μεγάλων διαστάσεων με αντίκτυπο στην τοπική οικονομία και κοινωνία της Π.Ε. Κοζάνης.
ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΟ ΠΛΗΡΕΣ ΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΕΡΩΤΗΣΗΣ
Δυσμενείς είναι οι επιπτώσεις των υψηλών θερμοκρασιών και της παρατεταμένης ανομβρίας, στον αγροτικό και κτηνοτροφικό κόσμο της Περιφερειακής Ενότητας Κοζάνης. Η “Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Κοζάνης” της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας, με το αριθμ. πρωτ. 123256/1.8.2024 έγγραφο «Αποζημιώσεις παραγωγών από ζημιές λόγω ξηρασίας έτους 2024», το οποίο επισυνάπτεται στην παρούσα Ερώτηση, αποτυπώνει προς τον ΕΛΓΑ – Παράρτημα Δυτικής Μακεδονίας λεπτομερώς τα προβλήματα που προκλήθηκαν σε πληθώρα καλλιεργειών και εκτροφών, υποβαθμίζοντας την ποσότητα και την ποιότητα των παραχθέντων και των παραγόμενων προϊόντων.
Όπως προκύπτει μάλιστα από τις σχετικές αναφορές του εγγράφου, τα δεδομένα προήλθαν από έγγραφα αγροτικών φορέων (όπως του Αγροτικού Συνεταιρισμού Φρουτοπαραγωγών Πύργων, των δύο Αγροτικών Συλλόγων Εορδαίας, των Παραγωγών Λεβάντας Δυτικής Μακεδονίας), καθώς και από αυτοψίες της εν λόγω Υπηρεσίας (όπως σε Πύργους Εορδαίας και Μεσόβουνο, σε καλλιέργειες ελιάς, φασολιού, φιστικιάς τύπου Αιγίνης).
Αναλυτικότερα, η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας Π.Ε. Κοζάνης αναδεικνύει το βαρύτατο πλήγμα:
- Στα χειμερινά σιτηρά (ΣΣ, ΣΜ, Κριθάρι και Τριτικάλε), μειωμένο αδέλφωμα και «γέμισμα» των σπόρων, μειώσεις στην παραγωγή 30-50%. Η κατάσταση είναι ακόμη χειρότερη σε περιοχές με φτωχότερα σε οργανική ουσία εδάφη (ορισμένες περιοχές του Βοΐου και του Τσιαρτσιαμπά).
- Στα χειμερινά ψυχανθή και όσπρια (φακές, ρεβύθια, βίκος, λούπινα και κτηνοτροφικά μπιζέλια), μειώσεις στην παραγωγή 40-80%. Η κατάσταση είναι χειρότερη σε περιοχές με φτωχότερα σε οργανική ουσία εδάφη, ασβεστούχα (ορισμένες περιοχές του Βοΐου και του Τσιαρτσιαμπά). Η μείωση είναι τόσο δραματική σε ορισμένες περιπτώσεις που υπάρχει ο κίνδυνος της απώλειας της συνδεδεμένης ενίσχυσης σε φακές και ρεβύθια.
- Στην καλλιέργεια της κερασιάς, την κατάσταση στην ανθοφορία και καρπόδεση επιδείνωσε η έλευση της αφρικανικής σκόνης. Πολύ κακή γονιμοποίηση, ιδίως στις όψιμες ποικιλίες Cordia και Ferovia ύψους 80-90%. Η ζημία είναι μικρότερη στην ποικιλία Regina.
- Στην καλλιέργεια της αμπέλου,μικρορραγίες και ανισορραγίες, προϊόν ανθόρροιας και καρπόρροιας, μείωση παραγωγής τουλάχιστον 40-50%.
- Στην καλλιέργεια του φασολιού (κυρίως αναρριχώμενα και λιγοστά νάνα), ζημία 80-90 %. Τα φυτά είναι «άδεια» και αν ακόμη «δέσουν» φασόλια με την πτώση της θερμοκρασίας, η παραγωγή αν προλάβει να ωριμάσει, θα είναι πολύ μικρή.
- Στην καλλιέργεια των αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών (λεβάντα, κρόκος, τσάϊ κ.α.), μειωμένη ανάπτυξη, μικρά ανθοφόρα στελέχη με ελάχιστο αιθέριο έλαιο, η ζημία ξεπερνά το 90%. Οι παραγωγοί τσαγιού Sideritisspp., καθώς και άλλων αρωματικών-φαρμακευτικών φυτών που καλλιεργούνται για τη δρόγη τους, έχουν ανάλογη ζημία. Ιδιαίτερα για τον κρόκο, έχει «διαλυθεί» ο κύκλος ομαλής ανάπτυξης του πολυετούς φυτού, ζημίες όχι μόνο βραχυπρόθεσμες, αλλά και μεσομακροπρόθεσμες που ξεπερνούν το 70%. Καταστροφή σχεδόν ολοκληρωτική σε νέες φυτείες αρωματικών φυτών που, λόγω του μικρού ριζικού συστήματος, χάνεται όχι μόνο η λιγοστή παραγωγή, αλλά και το φυτικό κεφάλαιο.
- Στην καλλιέργεια της μηδικής (ξηρικής), η συνεχιζόμενη ανομβρία έχει πραγματικά εξαφανίσει-κονιορτοποιήσει την καλλιέργεια. Η μείωση είναι τόσο δραματική (αγγίζει το 100%) που υπάρχει κίνδυνος απώλειας της συνδεδεμένης ενίσχυσης. Επιπλέον, στη μηδική εμφανίζεται μεγάλη προσβολή επιδρομή ακρίδων, που δεν βρίσκουν άλλη βλάστηση και κατατρώγουν ό,τι έχει απομείνει. Σε αυτές τις περιπτώσεις εξαφανίζεται η καλλιέργεια.
- Στην καλλιέργεια του ηλίανθου (ξερικού), η συνεχιζόμενη ανομβρία έχει σχεδόν εκμηδενίσει την αναμενόμενη παραγωγή. Ήδη έχουν αποξηραθεί τα «κεφάλια», που είναι πολύ μικρού μεγέθους και αναμφίβολης περιεκτικότητας σε λάδι. Η ζημία θα αγγίξει το 80- 90%.
- Στην καλλιέργεια της ελιάς, μείωση της καρπόδεσης50%. Ακόμη και στους ελαιώνες που αρδεύονται η παραγωγή είναι σημαντικά μειωμένη, ενώ στους ξηρικούς είναι δραματική.
- Στην καλλιέργεια του καπνού (ξερικού), η μείωση της παραγωγής αγγίζει το 50%, ενώ η ποιοτική υποβάθμιση είναι αναμενόμενη.
- Στις καλλιέργειες των ακρόδρυων, όπου δεν υπάρχει η δυνατότητα άρδευσης, επηρεάστηκε το μέγεθος των καρυδιών, αμυγδάλων και φουντουκιών, καθιστώντας αυτά μη-εμπορεύσιμα. Στη φιστικιά τύπου Αιγίνης, σημαντική μείωση παραγωγής περίπου στο 50%, όπου δεν αρδεύεται.
- Στη μελισσοκομία, η συνεχιζόμενη ανομβρία έχει εξαφανίσει το φυσικό ενδιαίτημα των μελισσών που δεν βρίσκουν άνθη για να τρυγήσουν. Η ζημία στους μετακινούμενους μελισσοκόμους είναι 50%, ενώ σε όσους δεν έχουν τη δυνατότητα μετακίνησης ξεπερνά το 80%. Επιπλέον, μεγάλος κίνδυνος απώλειας μελισσοσμηνών, ιδίως νεαρών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
- Στην κτηνοτροφία, όπως και στη μελισσοκομία, η ξήρανση όλων των βοσκήσιμων ενδιαιτημάτων και ο αυξανόμενος κονιορτός, μειώνουν την παραγωγή γάλακτος και δυσκολεύουν την αναπαραγωγή (μαρκάλισμα), ενώ επιβαρύνουν συνολικά τη διαδικασία της μετακίνησης και βόσκησης των ζώων.
Δεδομένου ότι η μείωση των υδάτων (αποξήρανση καναλιών και πτώση στάθμης αρδευτικού νερού), σε συνδυασμό με την αύξηση των αρδευτικών αναγκών, οδηγούν σε εκτίναξη του κόστους παραγωγής των αρδευόμενων καλλιεργειών, που αγγίζει τα 100-130 ευρώ/στρέμμα, όσον αφορά την άρδευση. Τα κόστη αυτά είχαν ήδη παρατηρηθεί σε συλλογικά εγγειοβελτιωτικά έργα, αλλά και σε μεμονωμένες εκμεταλλεύσεις.
Δεδομένου ότι οι ανωτέρω καλλιέργειες και εκτροφές διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην τοπική οικονομία ενός νομού που πλήττεται καίρια από τη βίαιη απολιγνιτοποίηση, συνεπώς καθίσταται επιτακτική η ανάγκη για άμεσες ενέργειες ταχύτατης στήριξης των αγροτών και κτηνοτρόφων, προκειμένου να αποφευχθούν περαιτέρω συνέπειες στον εν εξελίξει μαρασμό της περιοχής.
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
- Ποιες άμεσες ενέργειες θα κάνετε πράξη για τη στήριξη των πληγέντων συμπολιτών μας;
- Ποιες διαθέσιμες χρηματοδοτικές οδούς και θεσμικά εργαλεία -της Χώρας μας αλλά και της Ευρωπαϊκής Ένωσης– θα αξιοποιήσετε για την ταχεία και πλήρη αναπλήρωση του χαμένου εισοδήματός τους;
- Ποιο είναι το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα εντός του οποίου θα έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή των ζημιών και η αποζημίωσή τους;
- Πότε θα λάβουν οι πληγέντες συμπολίτες μας τα χρήματα που δικαιούνται;
- Προτίθεστε να προβείτε στη χορήγηση προκαταβολών το συντομότερο δυνατόν, έναντι των τελικών αποζημιώσεων, για τις περιπτώσεις που τεκμηριωμένα αφορούν ζημιές μεγάλων διαστάσεων με αντίκτυπο στην τοπική οικονομία και κοινωνία της Π.Ε. Κοζάνης;
Ο Ερωτών Βουλευτής
Κουκουλόπουλος Πάρις
