Τη Δευτέρα 25 Ιανουαρίου στις 12 το μεσημέρι κληθήκαμε από την Επιτροπή Περιβάλλοντος της Περιφέρειας οι Δήμαρχοι να συμμετάσχουμε σε τηλεδιάσκεψη με θέμα «Ενημέρωση-συζήτηση για τις υπό αξιολόγηση επενδύσεις πλωτών Φωτοβολταϊκών πάρκων εντός της Λίμνης Πολυφύτου».
Επιφυλασσόμενος για τα αποτελέσματα της ενημέρωσης, της συζήτησης και των συνακόλουθων αποφάσεων της αρμόδιας επιτροπής, στην οποία δεν συμμετέχουμε οι Δήμαρχοι θεσμικά με ψήφο, θα ήθελα να παραθέσω ορισμένες προσωπικές σκέψεις, οι οποίες θα συζητηθούν εκτάκτως και στο Δημοτικό μας Συμβούλιο.
Για τα φωτοβολταϊκά πάρκα εντός της λίμνης που είναι υπό αδειοδότηση από τη ΡΑΕ Α.Ε. όπως αναφέρει και η σχετική ιστοσελίδα του φορέα ενημερωθήκαμε για πρώτη φορά από τα ΜΜΕ του Νομού. Μετά ψάξαμε και βρήκαμε στοιχεία στην σελίδα της ΡΑΕ.
Πρόκειται για προτάσεις που κατατέθηκαν για δυο γιγάντια φωτοβολταϊκά πάρκα από ιδιωτική εταιρεία και τρία μικρά από τη ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε. που θα καλύψουν με τα πάνελ τους μια τεράστια έκταση της λίμνης, χωρίς να έχουν την ευαισθησία οι υποψήφιοι επενδυτές να ενημερώσουν τους παραλίμνιους Δήμους εντός της χωρικής αρμοδιότητας των οποίων σχεδιάζεται να απλωθούν.
Εδώ και χρόνια συζητάμε θεσμικά για την αξιοποίηση της λίμνης με στόχο να μπορέσει να αποφέρει απασχόληση και εισόδημα στους πολίτες της περιοχής. Ειδικά τώρα που η επελαύνουσα απολιγνιτοποίηση θα επιφέρει οικονομικό μαρασμό στην περιοχή, η αξιοποίηση της λίμνης μαζί με άλλες πρωτοβουλίες είναι αναγκαία όσο τίποτα άλλο ώστε να δημιουργηθούν αντίβαρα που θα συγκρατήσουν το οικονομικό ισοζύγιο και τον πληθυσμό στην περιοχή μας.
Δυστυχώς πέρα από τα πλωτά που κατασκευάστηκαν προ δεκαπενταετίας και τα οποία παραμένουν αναξιοποίητα πλην εκείνου του Ναυτικού Ομίλου Κοζάνης, άλλο τίποτα δεν είδαμε στην λίμνη μας. Φωτεινή εξαίρεση οι δραστηριότητες των επαγγελματιών ψαράδων. Ούτε ο παραλίμνιος δρόμος έγινε ώστε να καταστεί τόπος επίσκεψης και περιήγησης η λίμνη, ούτε το αρδευτικό της βόρειας ζώνης περπάτησε για να ανοίξουν δυναμικές καλλιέργειες στην αντίπερα εύφορη πλευρά, ούτε η χωροταξική διαβάθμιση δραστηριοτήτων στην παραλίμνια περιοχή προχώρησε, ούτε οι απαλλοτριωμένες εκτάσεις από τη ΔΕΗ έχουν πρόσημο αξιοποίησης μέχρι σήμερα. Και οι αγκυλώσεις του θεσμικού πλαισίου για να αλλάξουν τα πράγματα είναι όπως αποδεικνύεται μάλλον αξεπέραστες για τους Δήμους, όχι όμως για τους ιδιώτες. Εκεί είναι όλα ανοιχτά και πιθανόν υλοποιήσιμα.
Με τα υπό αδειοδότηση φωτοβολταϊκά, που κατά πάσα πιθανότητα σχεδιάζονται να εγκατασταθούν, αχρεωστήτως υποθέτω, μέσα στη λίμνη, δεν θα έχουμε αύξηση της μόνιμης απασχόλησης. Αυτό είναι τοις πάσι γνωστό και αναμενόμενο. Θα έχει όμως η περιοχή ένα εικονικά αυξημένο κατά κεφαλήν εισόδημα το οποίο βεβαίως θα μεταφέρεται αλλού, στα πορτοφόλια των επενδυτών, που έχουν έδρα εκτός της περιοχής μας. Και φυσικά θα δίνει στρεβλή εικόνα για το ποσοστό ακαθάριστου εθνικού προϊόντος της περιοχής μας. Κάτι ανάλογο συνέβαινε εδώ και χρόνια με την εικονική για τον Νομό μας εισοδηματική εικόνα από τις δραστηριότητες της ΔΕΗ. Εμείς τα νερά, το κάρβουνο και το «λογιστικό έσοδο», αλλά το πραγματικό εισόδημα ταξίδευε στην Αθήνα. Κάτι που οδήγησε σε στρεβλή κατάταξη της Περιφέρειάς μας στο χάρτη της Ε.Ε. όσον αφορά την οικονομική της θέση. Με αμέτρητες αρνητικές συνέπειες σε χρηματοδοτήσεις από Ευρωπαϊκά προγράμματα.
Και ερχόμαστε στο σήμερα. Στη λίμνη μας θέλουμε:
•Να γίνει παραλίμνιος δρόμος και να αναπτυχθούν ναυταθλητικές δραστηριότητες.
•Θέλουμε να γίνουν παρατηρητήρια της μοναδικής ορνιθοπανίδας, υδατοδρόμιο και ιχθυόσκαλα.
•Θέλουμε να δούμε τουριστική αξιοποίηση με ένα πλέγμα κάθετων δρόμων που θα συνδέσουν τη λίμνη με μια σειρά από περιμετρικά αξιοθέατα των οικισμών και των ορεινών όγκων.
•Θέλουμε να εντάξουμε τη λίμνη σε μια ιστορική και περιβαλλοντική διαδρομή των φραγμάτων και των άλλων λιμνών (Ασωμάτων, Σφηκιάς και Ιλαρίωνα) από τη Βεργίνα ως την Αιανή, για να αναπτυχθεί κίνηση και να προκύψουν παράπλευρα οφέλη, εισόδημα και απασχόληση στην περιοχή μας.
•Θέλουμε να στηρίξουμε τους αγρότες μας που συνδυάζουν την παραγωγή τους με τα νερά της λίμνης.
•Θέλουμε να στηρίξουμε τους εκατοντάδες ψαράδες και άλλους επαγγελματίες συναφών εργασιών που βγάζουν το ψωμί τους.
Η λίμνη μας λοιπόν απειλείται να καλυφθεί από καθρεφτάκια σε περίπου 15.000 τ.μ. υδάτινης επιφάνειας και ο κρυμμένος υδάτινος πλούτος στα καθαρά νερά της να βρίσκεται κάτω από μια μόνιμη σκιά; Μια σκιά από τους καθρέφτες που θα μεταβάλλει την ισορροπία της φύσης στην υδάτινη λεκάνη;
Το πιο πιθανόν μάλλον είναι ότι θα είναι μια σκιά που θα βαραίνει πρώτα απ’ όλα τις συνειδήσεις μας και θα κριθούμε γι’ αυτό από τις γενιές που έρχονται.
Περιμένουμε με μεγάλο ενδιαφέρον να ενημερωθούμε από τη διεξαγωγή της συζήτησης και τις αποφάσεις που θα ληφθούν τη Δευτέρα στην Επιτροπή Περιβάλλοντος.
Επιπροσθέτως επισημαίνω
1: Σύμφωνα με στοιχεία από την επίσημη ιστοσελίδα της ΡΑΕ Α.Ε. άλλη εταιρεία έλαβε άδεια στις 14/10/2020 για εγκατάσταση ανεμογεννητριών στην κορυφογραμμή των Πιερίων, που ανήκει στη χωρική αρμοδιότητα του Δήμου Βελβεντού, χωρίς καμιά ενημέρωση από την πλευρά των υποψήφιων επενδυτών ή του κράτους, με την ανοχή βεβαίως και τις ευλογίες του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου. Πρόκειται για δραστηριότητα σε περιοχή NATURA κατά τα άλλα, όπου οι Δήμοι για να κάνουμε ένα απλό έργο π.χ. οδοποιίας χρειαζόμαστε μια καρότσα περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις. (Παρεμπιπτόντως είναι πολύ χρήσιμη για τα μελλούμενα η απόφαση του ΣΤΕ 1690/2020/τμ.Ε).
2: Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσιευμένη αρθρογραφία προτείνεται η κατασκευή ΧΥΤΑ Αμιάντου στον πρώην χώρο των ΜΑΒΕ, σε ένα από τα μπαλκόνια της λίμνης μας.
Και πάλι χωρίς να ερωτηθούν και να αποφανθούν, ως τώρα τουλάχιστον, οι παραλίμνιες τοπικές κοινωνίες.
Στις προκλήσεις που έρχονται από το μέλλον οφείλουμε να έχουμε απαντήσεις. Η περιβαλλοντική αλλοίωση στην περιοχή μας βρίσκεται προ των πυλών, την ώρα μάλιστα που εκπονείται νέο χωροταξικό σχέδιο για την Περιφέρειά μας, την ώρα που συναποφασίζονται πολιτικές για την κλιματική αλλαγή, την ώρα που εκπονείται το MASTER PLAN της δίκαιης μετάβασης στην μετά λιγνίτη εποχή.
Δεν σκοπεύουμε να μείνουμε με σταυρωμένα χέρια. Είμαστε εδώ και επαγρυπνούμε για να προλάβουμε και να αποτρέψουμε αρνητικές εξελίξεις για το μέλλον του τόπου και της περιοχής μας.
Ξέρουμε από αγώνες που φαίνονταν απέλπιδες αλλά τελικά δικαιώθηκαν.
Μανώλης Στεργίου
Δήμαρχος Βελβεντού
